Lars Chittka
Noordboek, Gorredijk 2022
ISBN 978 90 5615 983 2

Sinds Die Tänze der Bienen (1946) van etholoog Von Frisch is veel onderzoek gedaan naar het gedrag van bijen. Lars Chittka, een van zijn opvolgers, laat zien dat bijen kunnen leren, razendsnel kleuren en vormen herkennen, communiceren in een eigen taal, kunnen tellen en gereedschappen gebruiken. Ze bezitten een zonnekompas, gebruiken de polarisatie van licht en het aardmagnetisch veld om zich te oriënteren. Met hun voelsprieten kunnen ze voelen, ruiken, proeven en horen. Ze kunnen van hun soortgenoten leren, niet alleen door direct contact maar ook door observatie op een afstand, en zelfs van andere soorten. Individuen van dezelfde soort kunnen verschillen in gedrag.

Al die vaardigheden kunnen niet alleen bestaan op basis van instinct, het centrale complex in de bijenhersenen lijkt te wijzen op een vorm van bewustzijn. Chittka pleit daarom voor land- en akkerbouwmethoden waarbij rekening wordt gehouden met het welzijn van bijen, voor minder nadruk op de honingbij en meer op andere soorten. De teksten zijn niet eenvoudig en worden soms ontsierd door slordige vertaling en redactie. Overigens zeer aanbevolen. LD

€ 32,90