Atte Jongstra
AFdH Uitgevers, Enschede/Doetinchem 2020
ISBN 978 94 931 8300 1

De afbeelding op de omslag van het boek doet onmiddellijk aan Monty Python denken. Die associatie klopt met de inhoud van het boek – maar hij is afkomstig uit Aldrovandi’s Monstrorum historia uit 1642.

Zoals we van Jongstra gewend zijn weet hij op onnavolgbare wijze met citaten, historische feiten, pure fictie en goed gevonden illustraties het verhaal te weven van het ‘ecologisch gevoel’ door de eeuwen heen. Het begint met Ernst Haeckel, dan gaat het naar Hendrik Conscience en via Schele Havik, Betje Wolff en Aagje Deken komen nog vele andere, al dan niet historische figuren voorbij. Het vertelt over kuierpredikanten en de verkoop van het Beekbergerwoud, maar ook over het neopaganisme van ovaten en eclectische heksen. Verder wordt de moord op Bonifatius verklaard als ecologisch verzet.

Het gaat Jongstra om wat hij ‘de vergeten stemmen van proto-ecologen’ noemt. Tot in het notenapparaat, dat de titel ‘Zwamvlok’ meekrijgt, is de tekst rijk geïllustreerd met bekende en minder bekende historische afbeeldingen. Een waardig en lezenswaardig vervolg op Jongstra’s De ontgroende mens uit 2018. LD

€ 27,50